Pác Nặm là huyện vùng cao khó khăn, trình độ dân trí không đồng đều, vẫn còn quan niệm lạc hậu về tảo hôn, kết hôn cận huyết thống, sinh con thứ ba v.v. Theo đánh giá của Chi cục Dân số tỉnh hiện nay Pác Nặm là địa phương có tỉ lệ các cặp vợ chồng sinh con thứ ba cao nhất tỉnh.
Toàn huyện có tổng số 6181 hộ, với số nhân khẩu 30.891 người, tăng 498 người so với năm 2011. Trong đó, nữ ở độ tuổi 15-49 tuổi là 9040 người, nữ 15 - 49 tuổi có chồng là 6175 người.
Trong năm 2012, tỉ lệ cặp vợ chồng sinh con thứ ba ở địa phương này là 9,65% và 10/10 xã đều có lấy vợ, lấy chồng khi chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định, một số thôn bản vùng cao, vùng sâu còn có việc kết hôn cận huyết thống .v.v. Thực trạng này không chỉ ảnh hướng đến chất lượng cuộc sống mà ảnh hưởng trực tiếp đến phát triển giống nòi.
Do vậy, thực hiện tốt chính sách dân số, kế hoạch hóa gia đình giúp địa phương tăng các nguồn lực đầu tư phát triển dài hạn, đáp ứng nhu cầu lương thực, thực phẩm, chăm sóc sức khỏe, giáo dục... cho người dân. Theo tính toán của ngành chuyên môn, giữa tốc độ tăng trưởng kinh tế và tốc độ phát triển dân số có mối tương quan chặt chẽ theo tỉ lệ nghịch: Để đảm bảo ổn định kinh tế - xã hội như hiện tại, nếu tốc độ phát triển dân số là 1% thì tốc độ tăng trưởng kinh tế tương đương phải đạt 4%.
 |
| Một buổi lồng ghép tuyên truyền chính sách dân số KHHGĐ với xóa đói giảm nghèo ở thôn Nà Bẻ, xã Nhạn Môn, huyện Pác Nặm. |
Kết quả giảm sinh sẽ tiết kiệm các khoản chi cho các dịch vụ xã hội để dành vốn đầu tư cho các lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội nhằm thực hiện mục tiêu xóa đói, giảm nghèo và cải thiện đời sống nhân dân. Từ nhận thức đó, trong những năm qua, cùng với sự hỗ trợ đầu tư của nhà nước trong công tác giảm nghèo, nâng cao chất lượng cuộc sống, thì công tác tuyên truyền làm thay đổi về nhận thức của người dân trong công tác dân số, kế hoạch hóa gia đình được cấp ủy, chính quyền huyện Pác Nặm xác định là nhiệm vụ trọng tâm và thường xuyên.
Hoạt động tuyên truyền về chính sách dân số, kế hoạch hóa gia đình được triển khai sâu rộng hướng tới những thôn bản vùng sâu, vùng xa. Có sự phối hợp tốt giữa các ngành và đơn vị mà lực lượng nòng cốt triển khai chính sách dân số là cán bộ chuyên trách dân số xã và 118 công tác viên dân số ở thôn bản. Trong năm 2012, Trung tâm Dân số - KHHGĐ huyện đã phối hợp với Ban quản lý mô hình “Can thiệp làm giảm tình trạng tảo hôn, kết hôn cận huyết thống” của tỉnh tiếp tục duy trì, hướng dẫn triển khai các hoạt động tại 3 xã An Thắng, Xuân La, Nghiên Loan và Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú huyện.
Phối hợp với Hội Liên hiệp phụ nữ, Uỷ ban MTTQ và Đài Phát thanh – Truyền hình huyện tổ chức truyền thông thay đổi hành vi về Dân số - KHHGĐ, tuyên truyền về nội dung giáo dục giới tính, sức khoẻ sinh sản, KHHGĐ trên tất cả các xã trong huyện. Phối hợp với Phòng văn hoá – Thông tin thực hiện tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác DS-KHHGĐ, Pháp lệnh Dân số, pháp lệnh sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh Dân số và các Nghị định hướng dẫn, những nội dung cơ bản về công tác DS-KHHGĐ.
Ngoài ra, huyện Pác Nặm còn trang bị các bộ phương tiện truyền thông như: đầu đĩa VCD, loa thùng, micrô có dây, tờ rơi, tài liệu liên quan đến chính sách dân số kế hoạch hóa gia đình .v.v, đến các ban dân số xã để truyền thông trực tiếp đến với người dân.
Kết hợp với công tác truyền thông, huyện Pác Nặm triển khai dịch vụ KHHGĐ đến các thôn bản vùng sâu, vùng xa. Cụ thể, trong năm qua Đội dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ huyện và các xã triển khai tốt các dịch vụ như: đặt vòng cho hơn 500 ca, tiêm thuốc tránh thai cho hơn 400 ca .v.v
Tuy nhiên, do nhận thức của người dân còn hạn chế, thêm vào đó một số cán bộ chuyên trách dân số mới còn trẻ, chưa có kinh nghiệm, khó tiếp cận với đối tượng cần được tuyên truyền. Bản thân họ cũng chưa nắm được các chủ trương chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước về DS-KHHGĐ, chưa hiểu rõ vai trò của công tác dân số đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, do đó có thể khó lý giải những vấn đề thực tế khi tuyên truyền vận động chưa thực sự hiệu quả.
Do vậy, để công tác dân số kế hoạch hóa gia đình đạt hiệu quả, thời gian tới huyện Pác Nặm cần quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ dân số xã đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ sẽ đóng góp rất lớn tới việc ổn định quy mô dân số, góp phần nâng cao chất lượng dân số tỉnh trong thời gian tới. Tuy nhiên trong giai đoạn này, đội ngũ cán bộ dân số xã rất cần được bồi dưỡng cả về chuyên môn nghiệp vụ lẫn đường lối, chủ trương của Đảng về công tác DS-KHHGĐ.
Đồng thời họ cũng cần có sự giúp đỡ, tạo điều kiện của các ban, ngành ở tuyến xã trong quá trình nắm bắt thông tin, triển khai các hoạt động. Và hơn hết, chính bản thân mỗi cán bộ chuyên trách dân số xã cần phải học hỏi, trau dồi kiến thức, thường xuyên đến các thôn, bản, để nắm bắt tâm tư của bà con và tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt các chính sách về DS-KHHGĐ./.
Hoàng Anh
-
