 |
Nông dân xã Đôn Phong (Bạch Thông) thu hái mơ. |
Mơ vào vụ
Mơ Bắc Kạn chín rộ vào giữa tháng 4, đây là thời điểm người dân tập trung thu hái mơ. Đường vào thôn Hua Phai, Chộc Toòng, xã Cao Kỳ (Chợ Mới) nơi tập trung nhiều diện tích mơ, những ngày này tấp nập cảnh người dân chở mơ bán cho các tư thương. Tại đây, các điểm cân mua cũng được đặt ngay tại khu vực thuận lợi cho việc mua bán. Những quả mơ Cao Kỳ được trồng trên sườn đồi, khe núi có hình tròn lẳn, bóng đẹp là nhờ vào chất đất của vùng. Ông Hoàng Văn Thường, một hộ trồng mơ lâu năm ở xã Cao Kỳ lý giải: "Ở dải đất Bản Giáp trước đây có mỏ đa kim dưới lòng đất, vì thế đã tạo nên chất đất rất phù hợp với cây mơ mà những nơi khác chất lượng quả không thể tốt bằng".
Tại khu vực xã Đôn Phong (Bạch Thông), nơi có hơn 30ha mơ vàng, hầu hết những gốc mơ đã vài chục năm tuổi, nhiều cây thân to xù xì song lại phát triển rất tốt dưới lớp đất đá đen, chân đồi núi cao. Một số vườn thậm chí ở trong khe thiếu ánh nắng mặt trời vẫn phát triển tốt.
 |
Một điểm thu mua mơ được các tư thương cân trực tiếp tại vùng |
Theo như nhận định của người trồng mơ, năm nay thời điểm ra hoa, đậu quả ít mưa nên quả không sai như mọi năm, tuy nhiên giá thành vẫn khá ổn định. Cụ thể, giống mơ lông (cây cao) có giá từ 14.000 - 15.000 đồng/kg, giá mơ lùn từ 5.000 - 8.000 đồng/kg.
Ông Nguyễn Văn Lưu, thôn Bản Đán, xã Đôn Phong (Bạch Thông) có 1ha mơ chia sẻ: “Mọi năm thời tiết ủng hộ thì vườn mơ cho thu hoạch khoảng 7-8 tấn, lợi nhuận thu về khoảng 100 triệu đồng nhưng vụ này chỉ được khoảng 2 tấn do mất mùa”. Theo tính toán của UBND xã Đôn Phong thì sản lượng mơ năm nay chỉ được khoảng 110 tấn, giảm một nửa so với vụ trước.
Là hộ có vườn mơ trên 20 năm tuổi, ông Hoàng Văn Niên, thôn Hua Phai, xã Cao Kỳ cho rằng: "Năm nay do ít mưa nên quả hơi nhỏ, cả vườn mọi năm thu về 05 tấn nhưng vụ này chỉ được khoảng 03 tấn".
Cây mơ giúp làm giàu bền vững
Rõ ràng chất lượng của quả mơ phụ thuộc rất lớn vào yếu tố thời tiết, quả có tốt hay không ngoài việc chăm sóc thì còn quyết định nhiều bởi thời tiết. Mặc dù có sự sụt giảm về sản lượng nhưng không thể phủ nhận mơ vẫn là cây xóa đói, giảm nghèo và làm giàu bền vững cho nhiều hộ dân.
Điển hình như hộ ông Nguyễn Văn Luyến ở thôn Bản Đán, xã Đôn Phong có 500 gốc mơ, mỗi năm ông thu về hơn 100 triệu đồng. Ông Hoàng Văn Thường ở thôn Bản Phố, xã Cao Kỳ trồng 12ha mơ, mỗi năm thu về 20 tấn, lợi nhuận gần 200 triệu đồng. Là hộ có đồi mơ trên 150 cây, dù không có thời gian để chăm sóc cây thường xuyên song thời điểm được giá, ông Hoàng Văn Tuân ở thôn Bản Phố, xã Cao Kỳ cũng thu hoạch được từ 2-3 tấn quả, mang lại thu nhập hơn 20 triệu đồng, số tiền này, tuy không lớn nhưng đã giúp ông trang trải cuộc sống gia đình.
Bà Phùng Thị Sim, Phó Chủ tịch UBND xã Đôn Phong cho biết: “Mơ là loại cây dễ trồng, thời gian thu hoạch từ 05 năm trở lên, chi phí thấp, công chăm sóc không nhiều vì vậy đây sẽ là cây chủ lực trong cơ cấu phát triển kinh tế của địa phương. Thông qua các chương trình, dự án phát triển sản xuất, xã vẫn khuyến khích người dân đăng ký, nhân rộng diện tích. Trên địa bàn hiện có vườn ươm cây giống mơ phục vụ các hộ dân và những vùng lân cận”.
 |
Một vườn mơ ở xã Cao Kỳ, huyện Chợ Mới. |
Mơ Bắc Kạn hiện phân bổ chủ yếu ở các huyện Chợ Mới gần 400ha, Bạch Thông 101ha, thành phố Bắc Kạn 100ha, Chợ Đồn khoảng 35ha… nếu như trước năm 2015 nhiều người dân chặt bỏ cây mơ vì giá thành xuống thấp thì hiện nay với sự nhập cuộc của một số doanh nghiệp tham gia liên kết bao sản phẩm, diện tích mơ toàn tỉnh đã tăng lên hơn 600ha, trong đó gần 400ha đang cho thu hoạch, năng suất mỗi vụ đạt 66 tạ/ha, sản lượng đạt trên 2.400 tấn. Chắc chắn với sự liên kết giữa doanh nghiệp, HTX, người dân, tiềm năng phát triển cây mơ trên địa bàn tỉnh còn rất nhiều triển vọng./.
Còn nữa
