Những năm qua, chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản cho người dân trên địa bàn tỉnh tiếp tục được cải thiện, góp phần nâng cao chất lượng dân số ở địa phương. Để có được điều đó, ngành y tế - dân số tỉnh đã triển khai đồng bộ các chương trình, đề án thông qua nhiều mô hình và cách làm cụ thể.
 |
| Truyền thông bình đẳng giới tại Ba Bể. |
Thực hiện Chương trình Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, đầu năm 2022, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh tiếp tục xây dựng kế hoạch, tham mưu hướng dẫn các địa phương tổ chức thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả các chương trình, đề án về công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình đã được tỉnh phê duyệt như: Kế hoạch hành động giai đoạn 2020 - 2025 của tỉnh Bắc Kạn thực hiện Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030; Kế hoạch truyền thông dân số đến năm 2030; Kế hoạch thực hiện Chương trình mở rộng tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh, tật trước sinh và sơ sinh đến năm 2030; Kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình củng cố, phát triển và nâng cao chất lượng dịch vụ kế hoạch hóa gia đình đến năm 2030; Chương trình Điều chỉnh mức sinh đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh... Phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức, hành vi của người dân trong thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác dân số và phát triển. Đẩy mạnh truyền thông trực tiếp tại cộng đồng như: Nói chuyện chuyên đề, lồng ghép trong các cuộc họp thôn.
Qua triển khai đã xuất hiện nhiều cách làm cụ thể, mang lại hiệu quả thiết thực, tiêu biểu như mô hình điểm về giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Thực hiện mô hình điểm đầu tiên từ năm 2016 tại Pác Nặm, đến nay toàn tỉnh đã nhân rộng được 11 mô hình tại các huyện Pác Nặm, Chợ Đồn, Ngân Sơn, Na Rì. Qua đánh giá, mô hình đã tác động tích cực đến các đối tượng người dân, nhất là lứa tuổi học sinh, trình độ nhận thức pháp luật của cán bộ cơ sở và Nhân dân được cải thiện và nâng lên rõ rệt.
Với Đề án Kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh, từ năm 2020 đến nay, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh phối hợp tổ chức các hoạt động tư vấn cho người trong độ tuổi thành niên; truyền thông về thực trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, nguyên nhân, hệ lụy và hậu quả của việc lựa chọn giới tính thai nhi... Qua đó nâng cao nhận thức, hiểu biết của người dân về tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, hệ lụy của việc mất cân bằng giới tính. Chị Hà Thị N, ở Phường Đức Xuân (TP. Bắc Kạn) chia sẻ: “Mặc dù sinh 02 con gái, nhưng khi được tuyên truyền về mất cân bằng giới tính khi sinh, tôi thấy những hệ lụy của việc mất cân bằng giới tính khi sinh ảnh hưởng tới cuộc sống của phụ nữ, gia đình và cộng đồng. Từ đó, bản thân tôi luôn chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về dân số, không lựa chọn giới tính khi sinh”.
Nhờ những cách làm cụ thể trong triển khai các chương trình, đề án, công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình tại tỉnh ta thời gian qua đã giúp người dân từng bước được tiếp cận và thụ hưởng các dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe. Các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình ngày càng dễ tiếp cận cũng đã tác động tích cực đến việc kiềm chế tăng sinh và sinh con thứ 3 trở lên, góp phần từng bước ổn định quy mô phát triển số dân, cải thiện chất lượng dân số, kiềm chế và giảm tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh.
Tuy nhiên, công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình của tỉnh vẫn còn một số thách thức như: Tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên có chiều hướng gia tăng; tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh mặc dù đã giảm song vẫn còn ở mức cao so với trung bình cả nước. Tốc độ già hóa dân số nhanh, mạng lưới chăm sóc sức khỏe người cao tuổi chưa đáp ứng nhu cầu…
Ông Lèng Hoàng Thái Huân- Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh cho biết: Trong thời gian tới, Chi cục tiếp tục xây dựng kế hoạch và tổ chức triển khai các đề án, chương trình đã được UBND tỉnh phê duyệt. Tăng cường phối hợp với các đơn vị liên quan để thực hiện lồng ghép công tác dân số vào hoạt động thường xuyên của các ban, ngành, đoàn thể. Tham mưu củng cố bộ máy làm công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình từ tuyến tỉnh đến cơ sở./.
Việt Bắc
