Ngày 20/9 vừa qua, tại xã Thượng Ân (huyện Ngân Sơn) diễn ra chương trình giới thiệu sản phẩm nông nghiệp, ẩm thực địa phương và Hội thi giã cốm Khẩu nua lếch. Trong không khí tưng bừng rộn rã, chúng tôi đã có dịp hòa mình vào những nhịp chày giã cốm, thưởng thức món ăn thơm ngọt như nụ cười của bà con Ngân Sơn…
 |
| Các gian hàng trưng bày nông sản được trang trí đẹp mắt |
Từ sáng sớm, nhiều gian hàng của các xã đã nhộn nhịp tiếng nói cười, ai đấy đều thoăn thoắt liền tay, nhanh chóng hoàn thành các phần việc được phân công để hoàn thiện gian hàng nông sản địa phương thật đẹp mắt. Mặt trời lên cao, sân khấu đã tưng bừng tiếng nhạc, người đi lại ngày một đông, có người tranh thủ mua hàng sớm, có người phấn khởi đi tham quan, lắng nghe giới thiệu từng sản phẩm nông nghiệp mang dấu ấn đặc sắc của huyện Ngân Sơn.
Đầu giờ chiều chương trình chính thức bắt đầu, từ các nẻo đường, người dân nô nức đến tham quan và cổ vũ hội thi. Các gian hàng trưng bày nông sản của các xã, thị trấn người đi lại tấp nập, người bán xởi lởi mời khách lạ nếm thử đặc sản địa phương, người mua tấm tắc khen ngon. Thu hút người tham quan hơn cả là các gian hàng trưng bày hạt dẻ của xã Đức Vân, cốm Khẩu nua lếch của xã Thượng Ân, Cốc Đán… Bà Bàn Thị Chổng- người dân xã Thượng Ân móm mém cười: Thôn tôi ở gần đây nên hôm nay mọi người đi hội hết, trẻ con cũng được bế bồng đi theo. Tôi người dân tộc Dao Tiền, tôi mặc quần áo đẹp của dân tộc mình đi vui hội. Đến đây thấy đẹp quá, vui quá, củ khoai, mớ rau, lá thuốc… được mọi người ở xa đến khen, mua rất nhiều. Các cháu trẻ tuổi nay giỏi quá, trang trí nông sản thành nhiều hình đẹp mắt, làm những người già như chúng tôi tấm tắc khen mãi.
 |
| Hội thi giã cốm đặc sắc |
Các gian hàng vơi bớt nông sản, cũng là lúc cuộc thi giã cốm bắt đầu. Bà con dồn về phía sân khấu, theo dõi cuộc thi, râm ran trò chuyện về ngày xưa giã cốm, về cốm ngày nay được giá, về cả những đội thi đang liên tay giã cốm phía trước. Các đội thi trong trang phục đẹp mắt, khỏe khoắn, khéo léo làm ra những mẻ cốm dẻo thơm, mang đậm vị quê hương. Chị Nông Thị Hoa- thành viên đội thi Cốc Đán 1 cho biết: Hội thi giã cốm thể hiện bản sắc dân tộc của người Tày, để cốm ngon thì phải làm bằng Khẩu nua lếch, nhưng chỗ tôi chưa có thì các nhà vẫn làm gạo “Khẩu nua múc” hạt to, mẩy, dẻo ngon. Được tham gia hội thi lần này, tôi và mọi người rất vui vì bản sắc dân tộc được quan tâm, giữ gìn, mong sao mỗi năm hội thi được tổ chức một lần để mọi người có dịp giao lưu, học hỏi và trưng bày sản phẩm nông sản của địa phương cho quan khách biết đến nhiều hơn.
Thi giã cốm thu hút nhưng tạo nhiều bất ngờ nhất là khi các đội thi thuyết trình về sản phẩm của mình. Trong phần thi này, các đội thi đã thể hiện sự hiểu biết và kinh nghiệm làm cốm lâu năm, các công đoạn chuẩn bị, chế biến, những mẹo nhỏ để cốm ngon, dẻo, thơm và giữ được hương vị trong thời gian lâu nhất đều được chia sẻ chân tình. Đặc biệt hơn, đội thi đến từ xã Thuần Mang còn viết một bài thơ về “vị quê hương|”:
“ Hái về đem tuốt thóc ra
Tuốt xong rửa kỹ mang vào hấp ngay
Kiểm tra, quan sát luôn tay
Sao cho đủ chín mà vừa lòng ai
Làm cốm cũng phải có tài
Thêm chút nghệ thuật khen ai trong lòng
Khi mà cốm đã hấp xong
Đem vào xao kỹ, lửa đều ta rang
Lần này cũng chẳng vội vàng
Vừa rang vừa thử, nhịp nhàng đừng sai
Rang mà hơi quá trách anh
Cốm thơm, ngon, dẻo cũng tài mà ra…”
Bà Bế Thị Du ở thôn Ma Nòn, xã Thượng Quan phấn khởi: Biết có chương trình giới thiệu nông sản địa phương và hội thi giã cốm tôi vui lắm, bao nhiêu năm nay làm cốm, thấy bản sắc văn hóa giờ được quý trọng, nhiều người biết nên ở xa tôi cũng đến tham dự. Chương trình tổ chức lớn, đông người tham gia, tưng bừng như ngày hội. Mong rằng sau này sẽ có nhiều người hơn nữa biết đến các sản phẩm nông sản của huyện Ngân Sơn, để người dân bán được hàng, đời sống ngày càng đi lên.
 |
| Người dân đến vui hội |
Đồng chí Nguyễn Trọng Lăng- Chủ tịch UBND huyện Ngân Sơn cho biết: Chương trình giới thiệu sản phẩm nông nghiệp, ẩm thực địa phương và Hội thi giã cốm Khẩu nua lếch lần đầu được tổ chức tại huyện Ngân Sơn. Thông qua chương trình mong muốn người dân hướng tới sản xuất hàng hóa, tạo ra nhiều sản phẩm gắn với sản phẩm Ocop, từ đó góp phần phát triển kinh tế xã hội, nâng cao đời sống cho nhân dân. Cùng với đó là hướng tới các sản phẩm phục vụ du lịch, bảo tồn văn hóa, xây dựng nông thôn mới. Qua sự kiện này cũng mong bà con hăng say sản xuất, tạo ra nhiều sản phẩm chất lượng tốt, đặc biệt là cốm Khẩu nua lếch hiện nay không đủ bán. Cùng với đó, hạt dẻ, khoai lang mật… cũng cần được tăng cường quảng bá để nhiều người biết đến hơn nữa.
Bích Phượng
