Đảm bảo tính bền vững trong khai thác, sản xuất vật liệu xây dựng

Để đảm bảo hoạt động khai thác, sản xuất vật liệu xây dựng (VLXD) bền vững trên địa bàn, UBND tỉnh chỉ đạo các ngành chức năng, địa phương huyện, thành phố chú trọng phát triển VLXD, gắn hiệu quả kinh tế với bảo vệ tốt nguồn tài nguyên thiên nhiên, môi trường.

Nhà máy gạch tuynel công nghệ cao Chợ Đồn của Công ty Cổ phần Gạch ngói Chợ Đồn, công suất thiết kế 30 triệu viên/năm.
Nhà máy gạch tuynel công nghệ cao Chợ Đồn của Công ty Cổ phần Gạch ngói Chợ Đồn, công suất thiết kế 30 triệu viên/năm.

Hiện nay, toàn tỉnh có khoảng 11 doanh nghiệp sản xuất gạch được chứng nhận hợp quy sản phẩm theo quy định chuyên ngành, với công suất thiết kế khoảng 195 triệu viên/năm; 10 mỏ cát xây dựng đang khai thác tại các địa phương, sản lượng chỉ đáp ứng khoảng gần 40% nhu cầu sử dụng của tỉnh, phần lớn cát phục vụ cho xây dựng của tỉnh được lấy từ các tỉnh như Thái Nguyên, Tuyên Quang; về đá xây dựng, trên địa bàn tỉnh hiện có khoảng 19 mỏ đá đang khai thác tại các huyện Chợ Đồn, Ba Bể, Bạch Thông, Na Rì và thành phố Bắc Kạn với công suất 418.600m3/năm, tuy nhiên hoạt động khai thác thực tế trong những năm qua chỉ trên dưới 300.000m3/năm, đạt khoảng 75% so với phương án được duyệt.

Trên cơ sở đánh giá về nhu cầu VLXD đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, tỉnh Bắc Kạn đề ra mục tiêu phát triển sản xuất nhằm đáp ứng nhu cầu VLXD chủ yếu của tỉnh và tiến tới đưa các sản phẩm VLXD có thế mạnh ra các tỉnh lân cận.

Xác định nhu cầu VLXD đến năm 2025 là 430 triệu viên gạch/năm, định hướng đến năm 2030 đảm bảo cân đối giữa vật liệu xây không nung trên tổng sản phẩm vật liệu xây, ưu tiên đầu tư vật liệu xây không nung loại nhẹ, đa dạng chủng loại, phù hợp công nghệ tiên tiến, tỉnh có kế hoạch giữ nguyên 04 nhà máy gạch tuynel hiện đang hoạt động trên địa bàn, đồng thời nghiên cứu phát triển sản xuất gạch đất sét nung bằng nguyên liệu đất đồi và phế thải công nghiệp. Cùng với đó, tiếp tục duy trì hoạt động của 09 cơ sở sản xuất gạch không nung; đầu tư mới và đầu tư mở rộng các cơ sở sản xuất vật liệu xây không nung, khuyến khích sản xuất gạch bê tông nhẹ, các loại gạch có kích cỡ lớn.

Đối với đá xây dựng, xác định tổng nhu cầu đến năm 2025 là khoảng 9 triệu m3(tương đương 1,816 triệu m3/năm) và trên cơ sở dự báo nhu cầu đá xây dựng trong thời gian tới, UBND tỉnh chỉ đạo các đơn vị liên quan khẩn trương tiếp tục rà soát, bổ sung các điểm mỏ, tổ chức đánh giá trữ lượng, cấp phép thăm dò khai thác. Tiếp tục duy trì hoạt động của 19 đơn vị đã được cấp giấy phép khai thác khoáng sản và giấy phép thăm dò khoáng sản, phải đảm bảo công suất thiết kế đã đăng ký. Khai thác tại các điểm mỏ đúng theo quy hoạch được duyệt và cấp phép; sản phẩm lưu thông trên thị trường phải đảm bảo quy chuẩn kỹ thuật hiện hành, được công bố hợp chuẩn, hợp quy.

Về cát xây dựng, theo dự ước tổng nhu cầu sử dụng đến năm 2025 khoảng 2,2 triệu m3. Đi đôi với khai thác, tỉnh quán triệt tổ chức thực hiện nghiêm Nghị định số 23/2020/NĐ-CP ngày 24/02/2020 của Chính phủ quy định về quản lý cát, sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông và các văn bản pháp luật khác có liên quan trong công tác cấp phép, quản lý, hoạt động khai thác cát. Việc khai thác tại các điểm mỏ phải đúng theo kế hoạch đã được duyệt và được cấp phép, đảm bảo phù hợp với nhu cầu từng địa phương.

Các cơ sở khai thác cát, sỏi phải đưa công nghệ khai thác, chế biến có hệ thống xử lý giảm hàm lượng bụi, bùn, sét; sản phẩm phải đảm bảo các yêu cầu của quy chuẩn kỹ thuật hiện hành, phải được công bố hợp quy. Khuyến khích các đơn vị đầu tư cơ sở chế biến cát nghiền từ nguồn nguyên liệu khai thác tại các mỏ đá; đầu tư dây chuyền máy móc, thiết bị để tận dụng đá, sỏi cuội sau khi khai thác, sàng lọc để nghiền cát nhân tạo, nhằm khắc phục tình trạng khan hiếm cát trên địa bàn tỉnh như trong thời gian qua.

Để bảo đảm phát triển VLXD trên địa bàn theo hướng bền vững, tỉnh đang tập trung chỉ đạo xây dựng, triển khai chính sách khuyến khích đầu tư công nghệ mới trong lĩnh vực thăm dò, khai thác, chế biến, sản xuất VLXD. Đầu tư sản xuất lớn với quy mô công nghệ hiện đại để từng bước loại bỏ tình trạng khai thác, chế biến thủ công nhằm khai thác có hiệu quả tài nguyên và bảo vệ cảnh quan môi trường. Khuyến khích và tạo điều kiện về chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư cho các tổ chức, cá nhân nghiên cứu phát triển, ứng dụng khoa học và công nghệ, đầu tư sản xuất VLXD tiết kiệm năng lượng, thân thiện với môi trường./.

Qúy Đôn

Xem thêm