Những năm gần đây, mô hình tổ hợp tác, hợp tác xã gắn với chương trình “Mỗi xã phường một sản phẩm OCOP” được thành lập nhiều tại huyện Chợ Mới. Tuy nhiên, đến nay không ít hợp tác xã hoạt động không hiệu quả, phải ngừng hoạt động hoặc giải thể.
 |
| Hoạt động sản xuất bún khô của HTX Nông nghiệp Thanh niên Như Cố đang phát huy hiệu quả, góp phần tạo thu nhập cho các thành viên. |
Xã Quảng Chu là một trong những địa phương có số lượng hợp tác xã nhiều nhất của huyện Chợ Mới, với 7 hợp tác xã được thành lập. Bên cạnh những hợp tác xã hoạt động hiệu quả trong lĩnh vực chế biến gỗ, nhiều hợp tác xã liên kết chăn nuôi bò, nuôi cá gặp khó khăn. Trên thực tế đây đều là những mô hình nhỏ lẻ, sản phẩm làm ra chưa xây dựng được thương hiệu; chưa làm tốt công tác thị trường. Chính vì vậy, dù là mô hình hợp tác xã kiểu mới, nhưng thực chất vẫn còn những lo lắng về sự phát triển bền vững, cũng như hiệu quả lâu dài.
Tương tự như vậy, tại xã Thanh Thịnh, những năm qua địa phương đã thành lập được 03 hợp tác xã, nhưng đều không duy trì được vì hoạt động không hiệu quả. Đồng chí Tạ Hữu Thung- Chủ tịch UBND xã cho biết: Nguyên nhân là các hợp tác xã còn hạn chế trong khâu liên kết chuỗi giá trị sản phẩm; các chương trình triển khai cho hợp tác xã ở địa phương còn rất khó khăn; bên cạnh đó, một số tiêu chí liên quan đến nguồn vốn của hợp tác xã không đảm bảo duy trì được…
Theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện, mỗi năm huyện Chợ Mới phấn đấu thành lập mới 2 hợp tác xã. Nhưng riêng từ đầu năm 2021 đến nay, trên địa bàn huyện đã thành lập mới 09 hợp tác xã, nâng tổng số hợp tác xã của toàn huyện lên 54 đơn vị. Đây chủ yếu là những hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực chăn nuôi, trồng trọt và chế biến nông - lâm sản. Với một huyện có nhiều lợi thế về sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là các sản phẩm OCOP thì việc phát triển hợp tác xã nhanh như vừa qua cũng là dễ hiểu. Tuy nhiên vì nhiều lý do, bên cạnh những hợp tác xã hoạt động hiệu quả, không ít hợp tác xã được thành lập nhưng nhanh chóng dừng hoạt động, thậm chí giải thể. Theo báo cáo của huyện Chợ Mới, đến nay đã có 15 hợp tác xã đã ngừng, hoặc tạm dừng hoạt động, 01 hợp tác xã giải thể. Có nhiều nguyên nhân, song năng lực quản trị yếu kém, quy mô sản xuất nhỏ lẻ là những nguyên nhân chính dẫn đến nhiều hợp tác xã nhanh chóng "chết yểu" như hiện nay.
Đồng chí Hoàng Nguyễn Việt- Chủ tịch UBND huyện Chợ Mới cho biết: Những năm gần đây, việc thành lập hợp tác xã trên địa bàn huyện đều đạt và vượt chỉ tiêu đề ra. Hằng năm, huyện sử dụng nguồn vốn sự nghiệp kinh tế hỗ trợ cho các HTX có sản phẩm đạt 3 sao, 4 sao để thuê tư vấn về mẫu mã, bao bì sản phẩm; hỗ trợ quảng bá để đưa các sản phẩm đạt OCOP của huyện vào tiêu thụ tại các siêu thị ở Hà Nội. Tuy nhiên, vẫn có nhiều hợp tác xã hoạt động không hiệu quả phải ngừng hoạt động hoặc giải thể. Quan điểm của huyện không khuyến khích phát triển ồ ạt về số lượng, mà là nâng cao chất lượng hoạt động, năng lực quản trị cũng như tăng cường liên kết giữa các hợp tác xã với hợp tác xã... Thời gian tới, huyện sẽ rà soát lại tất cả các hợp tác xã hiện có trên địa bàn. Những đơn vị hoạt động có hiệu quả sẽ được ngân sách của huyện hỗ trợ, có định hướng để từng bước nâng cao năng lực quản trị; tăng cường liên kết sản xuất và nâng cao chất lượng, số lượng sản phẩm, đáp ứng yêu cầu của thị trường./.
Lý Dũng
