Nguyên nhân chậm giải ngân vốn đầu tư công và những giải pháp

Năm 2021, tỉnh Bắc Kạn được giao vốn đầu tư công, do địa phương quản lý là hơn 2.511 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến hết tháng 8/2021, tỉnh mới giải ngân được hơn 440,6 tỷ đồng đạt 18% kế hoạch vốn, là một trong những địa phương có tỷ lệ giải ngân thấp nhất tính đến thời điểm này.

Khách hàng giao dịch tại KBNN Bắc Kạn
Khách hàng giao dịch tại KBNN Bắc Kạn.

Theo Kho bạc Nhà nước tỉnh, giải ngân vốn đầu tư công 8 tháng đầu năm 2021 đạt kết quả thấp so kế hoạch vốn được giao có nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan.

Về khách quan, một số thủ tục điều chỉnh dự toán tại Nghị định số 68/2009/NĐ-CP được quy định chặt chẽ hơn. Theo đó, nếu chủ đầu tư muốn điều chỉnh dự toán cần phải có ý kiến chấp thuận của người quyết định đầu tư nên đã kéo dài thời gian điều chỉnh. Ngoài ra trên địa bàn tỉnh có một số dự án sử dụng nguồn vốn ODA, vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài, hầu hết các hoạt động gắn với yếu tố mang tính ràng buộc, cam kết với các nhà tài trợ. Bên cạnh đó ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng nhiều đến tiến độ thực hiện của các dự án.

Về chủ quan, sau khi được giao kế hoạch vốn vào đầu năm các cấp, ngành mới bắt tay vào triển khai các hoạt động chuẩn bị đầu tư, xây dựng kế hoạch đấu thầu, kế hoạch thi công, nên mất nhiều thời gian để có khối lượng thanh toán. Đáng chú ý là công tác lập kế hoạch đầu tư tại các địa phương trong tỉnh chưa sát với khả năng giao vốn, khả năng giải ngân dẫn đến không phân bổ được hết kế hoạch vốn được giao, vì thế đã phải điều chỉnh nhiều lần. Hơn nữa các cấp, ngành chưa thực sự vào cuộc để đẩy nhanh tiến độ giải ngân. Trách nhiệm của chủ đầu tư chưa được đề cao.

Để hoàn thành tốt việc giải ngân các nguồn vốn trong những tháng còn lại của năm 2021, Kho bạc Nhà nước tỉnh đã yêu cầu phòng nghiệp vụ và Kho bạc Nhà nước các huyện báo cáo định kỳ và đề xuất giải pháp đẩy nhanh tiến độ giải ngân các nguồn vốn. Yêu cầu các đơn vị tiếp tục thực hiện tốt công tác kiểm soát nguồn vốn, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho chủ đầu tư đến làm thủ tục trong những tháng còn lại của năm 2021. Kiên quyết không để tồn đọng hồ sơ thanh toán mà không rõ lý do.

Tuy nhiên, để giải ngân đạt kết quả cao, cùng với sự chỉ đạo của UBND tỉnh, các chủ đầu tư, ban quản lý dự án cần nêu cao vai trò, trách nhiệm; đồng thời cần có sự phối hợp của các sở, ban, ngành, UBND các huyện trong tỉnh.

Kho bạc Nhà nước Bắc Kạn đề xuất với UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo, đôn đốc các chủ đầu tư tăng cường trách nhiệm, thường xuyên kiểm tra, giám sát đối với các nhà thầu thi công đẩy nhanh tiến độ để có khối lượng nghiệm thu và thực hiện thanh toán với KBNN theo đúng kế hoạch giải ngân đã cam kết. Chỉ đạo các chủ đầu tư tổ chức nghiệm thu ngay sau khi công trình dự án có khối lượng hoàn thành, đồng thời hoàn thiện hồ sơ để gửi KBNN làm cơ sở kiểm soát thanh toán.

Kho bạc Nhà nước Bắc Kạn cũng đề nghị UBND tỉnh xem xét sớm điều chỉnh kế hoạch vốn năm 2021 đối với các công trình, dự án chậm triển khai, dự án, không có khả năng thực hiện hoặc thực hiện không hết kế hoạch vốn năm 2021 để bổ sung cho các công trình dự án đã có khối lượng lớn hơn, đã hoàn thành nhưng đang chờ vốn thanh toán; đề nghị xem xét kỹ điều kiện và khả năng thực hiện của các chủ đầu tư để sau khi điều chỉnh kế hoạch vốn có thể giải ngân ngay được và đảm bảo giải ngân hết trong năm. Kiến nghị UBND tỉnh xem xét, yêu cầu các chủ đầu tư có tỷ lệ giải ngân đến thời điểm hiện tại thấp hơn 50% kế hoạch vốn định kỳ hằng tháng phải báo cáo về tình hình tiến độ thực hiện các công trình, dự án để UBND tỉnh có biện pháp chỉ đạo kịp thời.

Đối với các chủ đầu tư, KBNN Bắc Kạn đề nghị thực hiện rà soát ngay các công trình dự án được bố trí các nguồn vốn 2021, nếu thấy không thể tiếp tục giải ngân, hoặc giải ngân không hết số vốn đã được bố trí thì báo cáo UBND tỉnh để xem xét điều chỉnh sớm cho các công trình dự án khác đang thiếu vốn.

Đối với các công trình chuyển tiếp, trả nợ quyết toán đã được bố trí kế hoạch vốn cần rà soát, tập hợp hồ sơ làm thủ tục thanh toán ngay với KBNN số vốn đã được giao.

Đối với các công trình dự án mới đã được phê duyệt cần khẩn trương hoàn tất thủ tục đầu tư, triển khai giải phóng mặt bằng, tổ chức đấu thầu, ký kết hợp đồng và làm thủ tục tạm ứng theo quy định. Nếu có vướng mắc về thủ tục đề nghị chủ đầu tư khẩn trương có biện pháp tháo gỡ, xử lý dứt điểm báo cáo cụ thể về nội dung vướng mắc đề xuất với UBND tỉnh hướng xử lý những khó khăn, vướng mắc không thuộc thẩm quyền phạm vi giải quyết của chủ đầu tư để có chỉ đạo cụ thể.

Bên cạnh đó KBNN Bắc Kạn đề nghị các chủ đầu tư cần tiếp tục chủ động đối chiếu số liệu định kỳ với KBNN, khi có khối lượng nghiệm thu để thanh toán, các chủ đầu tư cần khẩn trương làm thủ tục hồ sơ thanh toán để không dồn khối lượng, hồ sơ thanh toán vào cuối năm và tháng đầu năm của năm 2022./.

Tạ Quốc Bảo- Giám đốc KBNN Bắc Kạn

Xem thêm